پمپ آب خانگی یکی از مهمترین و پرکاربردترین تجهیزاتی است که امروزه در سیستم های آبرسانی منازل مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله بنا داریم تا مروری کامل بر موارد مهم یک پمپ آب خانگی داشته باشیم.
پمپ های آب خانگی انواع مختلفی دارند که پرکاربردترین آنها در قالب سه دسته اصلی قرار می گیرند:
- پمپ های سانتریفیوژ
- پمپ های جتی
- پمپ های محیطی
پمپ های سانتریفیوژ یا پمپ های بشقابی به پمپ هایی اطلاق می شوند که با استفاده از نیروی گریز از مرکز باعث افزایش فشار آب یا سیال ورودی به آنها می شود.
پمپ های سانتریفیوژ یا گریز از مرکز، متداولترین نوع پمپ مورد استفاده در بیش از 95% مصارف خانگی و صنعتی می باشند. پمپ های سانتریفیوژ از سادگی و هزینه پایینی در نگهداری، بهره برداری و تعمیرات برخوردار بوده و به همین دلیل بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند.
در بخش داخلی این پمپ ها یک (یا چند) پروانه (Impeller) قرار دارد که تعدادی پره (Vane) منحنی شکل روی آنها قرار گرفته است. چرخش سریع پروانه و پره ها باعث اعمال نیروی گریز از مرکز به آب داخل پمپ و افزایش فشار آن در زمان خروج از پمپ می شود.
پروانه های پمپ های سانتریفیوژ بر اساس نوع استفاده و ساختار فیزیکی، به سه نوع اصلی تقسیم می شوند:
- پروانه بسته (Closed)
- پروانه نیمه باز (Semi Open)
- پروانه باز (Open)
پروانه های نوع بسته، از دو طرف توسط دو صفحه بسته شده و از راندمان بالاتری برخوردار هستند. پروانه های نیمه باز و پروانه های باز بیشتر در پمپ هایی که برای انتقال مایعات با ویسکوزیته بالا و یا دارای ذرات جامد معلق مورد استفاده قرار می گیرند، در نظر گرفته می شوند.
یکی از مهمترین موارد لازم برای عملکرد مناسب پمپ های سانتریفیوژ ، پر بودن داخل پمپ از آب است. وجود هوا در آب باعث افت عملکرد پمپ سانتریفیوژ شده و ممکن است مشکلات جدی برای آن بوجود بیاورد.
اساس کار پمپ جتی مانند پمپ سانتریفیوژ است با این تفاوت که این پمپ ها خاصیت خودمکشی (Self-priming) داشته و به دلیل داشتن این خاصیت، وجود مقداری هوا به همراه آب را تحمل کرده و باعث ایجاد مشکل در داخل آنها نمی شود.
وجود خاصیت خودمکشی در پمپ های جتی باعث می شود که این پمپ ها قادر باشند تا آب با ارتفاع کمی پایینتر از سطح پمپ را نیز مکش کنند.
از تظر عملکردی، دبی پمپ های جتی نسبت به پمپ های بشقابی کمتر اما هد آنها بیشتر است.
پمپ محیطی (Peripheral Pump) از نظر ظاهر شبیه پمپ های سانتریفیوژ است با این تفاوت که این پمپ ها از نوع پمپ های توربینی بوده و ساختار داخلی آنها بگونه ای است که امکان افزایش فشار بالای آب در دبی های پایین را فراهم می نماید.
تفاوت اصلی پمپ های محیطی و پمپ های سانتریفیوژ به نوع پروانه های این پمپ ها برمی گردد. در دو طرف محیط پروانه پمپ های محیطی، تعداد زیادی پره (Vane) قرار گرفته است که در داخل یک کانال (Channel) می چرخند.
سیال ورودی به پمپ از دهانه مکش (Suction) وارد بخش پره های پروانه شده و همزمان با چرخش پره ها در کانال محیطی پمپ، سرعت سیال افزایش پیدا کرده و از دهانه دهش (Discharge) پمپ خارج می شود.
در پمپ های سانتریفیوژ، سیال بعد از وارد شدن به پمپ، تنها با یک بار عبور از شیارهای موجود روی پروانه از پمپ خارج می شود. اما در پمپ های محیطی، سیال بارها و به دفعات زیاد پیش از خروج از دهانه دهش بین پره های اطراف پروانه و کانال پمپ تحت فشار و چرخش مارپیچی سریع قرار گرفته و به تدریج ضمن حرکت رو به جلو، فشار آن نیز افزایش پیدا می کند.
با توجه به ساختار و نحوه کار پمپ های محیطی، مهمترین ویژگی های این پمپ ها را می توان در موارد زیر خلاصه نمود:
- پمپ های محیطی برای فشارهای بالا و دبی کم مناسب هستند.
- منحنی عملکرد پمپ های محیطی بر خلاف پمپ های سانتریفیوژ، با کاهش دبی بصورت تخت در نیامده و شیب خطی خود را حفظ می کنند. لذا به فشار این پمپ ها در دبی صفر باید توجه داشت.
- پمپ های محیطی امکان انتقال گاز و یا هوا به همراه آب را تا حدی دارند. اما در پمپ های سانتریفیوژ این امکان وجود ندارد.
- مقدار ارتفاع مکش مثبت خالص (NPSH) مورد نیاز پمپ های محیطی کمتر از پمپ های سانتریفیوژ می باشد.
لذا با توجه به موارد ارائه شده، استفاده از پمپ های محیطی در دبی های کم و هد بالا نسبت به پمپ های سانتریفیوژ ارجحیت بیشتری دارد.
شما در این صفحه می توانید انواع پمپ آب خانگی را مشاهده و ضمن مطالعه مشخصات فنی و مقایسه آنها با یکدیگر، دستگاه مناسب را انتخاب و خریداری نمائید.