گاهی مشاهده می شود که یک سختیگیر رزینی با یک ظرفیت مشخص از فروشندگان مختلف استعلام قیمت گرفته شده و قیمت های متفاوتی برای آن ارائه می شود که در برخی مواقع اختلاف چشمگیری هم با هم دارند. میخواهیم بررسی کنیم که اختلاف قیمت در سختی گیر رزینی به چه عواملی ارتباط دارد. یک سختی گیر رزینی از قسمتها و قطعات مختلفی تشکیل شده و جزئیات مختلف این قطعات روی قیمت تأثیرگذارند. در ادامه به بررسی این عوامل می پردازیم:
اولین مورد، مخزنی است که رزین داخل آن ریخته میشود. امروزه بیشتر از مخازن با بدنه FRP در سختی گیرها استفاده می شود. مخازن FRP مزایای قابل توجهی نسبت به مخازن فلزی دارند که از جمله آنها می توان به وزن کمتر و مقاومت بالاتر آنها در برابر خوردگی و مواد شیمیایی اشاره نمود.
نکته اول در مورد سایز مخزن است. طبق استاندارد شرکتهای تولید کننده رزین، باید بالای رزین ریخته شده در مخزن حدود ۵۰ درصد فضای خالی (Free Board) وجود داشته باشد تا در زمان بک واش، فضای کافی برای انبساط بستر رزین وجود داشته و ذرات معلق داخل ستون رزین راحت تر از سختی گیر خارج شوند.
به عنوان مثال در یک سختی گیری که ۵۰ لیتر رزین ریخته شده، باید ۲۵ لیتر فضای خالی بالای آن وجود داشته باشد. یعنی یه مخزن ۷۵ لیتری برای این حجم رزین مورد نیاز است.
اما گاهی برخی فروشندگان برای کاهش قیمت، برای این ۵۰ لیتر رزین، مخزن ۶۰ لیتری به مشتری پیشنهاد می دهند! با این کار درست است که قیمت پایین تر می آید. اما این مخزن فضای کافی استاندارد برای بک واش مناسب نداشته و رزین خوب تمیز نمیشود. به تدریج تبادل یون ضعیف شده و عملکرد واقعی دستگاه از ظرفیت اسمی آن کمتر خواهد بود.
ساختار یک مخزن FRP شامل یک لایه داخلی پلی اتیلن با تراکم بالا (HDPE) است که باید با ضخامت مناسب به صورت یکپارچه تولید شده و بعد روی آن نوار پیچ فایبر گلاس شود تا استحکام آن افزایش پیدا کند. یکی از نقاط ضعف مخازن FRP با کیفیت پایین، ضخامت کم لایه داخلی پلی اتیلنی مخزن است. در این مخازن بعد از مدتی کار کردن و تحت فشار بودن، احتمال سوراخ شدن بدنه وجود داشته و قابل تعمیر هم نیستند.
شرکتهایی که مخزن FRP باکیفیت تولید میکنند، روی تولید لایه داخلی پلی اتیلن خیلی دقت داشته و این لایه را با ضخامت مناسب و یکنواخت تولید میکنند. حتی برخی شرکتهای خیلی معتبر، موادی داخل این لایه استفاده میکنند که از عبور نور به داخل مخزن جلوگیری کرده تا امکان رشد جلبک در داخل مخزن در طول زمان وجود نداشته باشد.
ساخت قسمت عدسی بالا و عدسی پایین مخزن و آب بندی کف مخزن هم خیلی مهم هستند. این قسمت ها با توجه به انحنایی که دارند، در صورت ساخت و تولید نامناسب، می توانند تبدیل به نقطه ضعف مخزن شوند. شرکتهایی که مخازن FRP باکیفیت تولید میکنند، به این بخش هم دقت کافی به خرج می دهند.
بخش بسیار مهم دیگر ، گلویی مخزن است که شیر روی آن بسته میشود. این گلویی قطعه ای است که جداگانه تولید شده و باید به صورت کامل با یک جوش قوی با خود بدنه پلی اتیلن یکپارچه شود تا تحت فشار جدا نشده و از آب بندی خارج نشود. در مخازن FRP کم کیفیت، این قطعه گلویی تنها با یه چسب ساده به بدنه داخلی متصل شده و بعد از مدتی کاملاً محتمل است که از آب بندی خارج شده و چاره ای جز تعویض مخزن نباشد.
مشکل احتمالی دیگر در گلویی مخزن این است که به دلیل رزوه نامناسب، شیر تا آخر در جای خود پیچیده نشده و بعد از مدتی، شیر از جایش حرکت کرده و از آب بندی خارج می شود.
گاهی گلویی مخازن FRP کم کیفیت، تراز نبوده و زمانی که شیر روی آن بسته میشود، زاویه پیدا کرده و با لوله و نازل داخل مخزن خوب چفت نمیشود. در این صورت، به تدریج شیر تحت فشار قرار گرفته و گلویی دچار نشتی میشود.
بنابراین کیفیت و یکپارچه کردن گلویی با مخزن FRP از نظر جوش داخلی بسیار مهم است. در واقع تولید باکیفیت و دقیق این بخش، یکی از مزایای شرکت هایی است که مخزن FRP با برند خوب تولید میکنند.
بخش خیلی مهم دیگر در کارخانههای سازنده مخازن FRP، تست مخازن است. شرکتهای تولید کننده هر چقدر معتبرتر باشند، استانداردهای قویتری برای تست مخازن دارند. تعداد مخازن تست شده، شرایط و فشار تست، انواع تست های فشار مانند تست هیدروستاتیک، تست خستگی (Fatigue)، تست انفجار و ... دستورالعمل های مختلفی دارند که هر شرکت تولید کننده مخزن FRP مطابق آنها عمل می کند. وقتی شما از یک برند خوب مخزن FRP در سختی گیر خود استفاده می کنید، اطمینان خاطر بیشتری دارید که این تستها در کارخانه بصورت کامل انجام شده و احتمال به وجود آمدن مشکل در مخزن بسیار کم است.
همیشه بخاطر داشته باشید که مخازن FRP علی رغم مزایای خیلی زیادی که نسبت به مخازن فلزی دارند، قابل تعمیر نیستند و اگر از آب بندی خارج و یا سوراخ شوند، باید کل مخزن تعویض شود. بنابراین خرید یک مخزن FRP باکیفیت و با حجم مناسب، در طول عمر و عملکرد سختی گیر رزینی تأثیر قابل توجهی داشته و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
قسمت مهم دیگر سختیگیر، شیر کنترلی آن است که روی قیمت سختی گیر تأثیرگذار بوده، اما انتخاب صحیح آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
شیرهای سختی گیر به دو مدل "دستی" و "اتوماتیک" تقسیم می شوند. طبعاً قیمت این دو نوع شیر با هم اختلاف دارد. شیر دستی قیمت خیلی کمتری دارد. اما با توجه به چندمرحله و زمان بر بودن فرایند بکواش و احیای سختی گیر، استفاده از شیرهای اتوماتیک بسیار راحت تر و متعارف تر بوده و بعد از برنامه ریزی اولیه نیازی به اپراتور هم ندارد.
البته در انتخاب شیرهای اتوماتیک هم چند نکته داره که روی عملکرد و قیمت آنها تاثیرگذارند.
سایز ورودی و خروجی شیر کنترلی نشاندهنده حداکثر حجم آب عبوری از آنهاست. شیرهای سایز ¾ از شیرهای سایز 1 اینچ ارزان قیمت تر هستند. اما باید توجه داشت که دبی عبوری شیر سایز ¾ اینچ حداکثر دو متر مکعب بر ساعت آب و در شیر سایز 1 اینچ حداکثر چهار متر مکعب بر ساعت می باشد.
شیرهای کنترلی اتوماتیک در دو مدل "زمانی" و "جریانی" تولید و مورد استفاده قرار می گیرند. برنامهریزی شیرهای زمانی بصورتی است که هر چند روز یکبار و رأس یک ساعت مشخص، عمیات احیا و شستشوی سختی گیر را انجام می دهند و اینکه در این فاصله زمانی چه مقدار آب از دستگاه عبور کرده در آنها اهمیتی ندارد. یعنی اگر در این فاصله زمانی از سختی گیر کم استفاده شده باشد، اتلاف آب و نمک خواهیم داشت و اگر بیش از حد مقدار طراحی نیز آب عبور کرده باشد، مدتی سختی آب خروجی بالا بوده.
اما شیر جریانی بر اساس حجم آب عبوری برنامه ریزی و وارد احیا و شستشو می شود. مثلاً اگر برنامهریزی شود که با توجه به ظرفیت و سختی آب ورودی، هر ۵ متر مکعب وارد حالت احیا شود، چه این پروسه سه روز اتفاق طول بکشد یا ۱۰ روز ، پس از عبور 5 مترمکعب آب وارد فرآیند احیا می شود. در این حالت هم اتلاف آب و نمک وجود ندارد و هم آب با سختی بالا از سختی گیرخارج نمیشود. البته قیمت شیرهای سختی گیر جریانی کمی بالاتر است. اما صرفه جویی که در طول زمان دارد، این ما به التفاوت قیمت را به خوبی جبران میکند.
رزین کاتیونی، اصلیترین قسمت یک سختی گیر رزینی است. دانههای رزین با تبادل یون سدیم با یون های کلسیم و منیزیوم، سختی آب را میگیرند. رزینهای سختی گیر وارداتی بوده و با مارک ها و قیمت های مختلفی در بازار عرضه می شوند.
نکتهای که متأسفانه باید اینجا باید به آن اشاره شود، وجود رزین های بی کیفیت و حتی تقلبی در بازار است. تقلب می تواند به یکی از این دو صورت اتفاق بیفتد: یکی ریختن رزین با مارک های درجه 2 یا متفرقه در کیسههای رزین مارک معروف و یا احیای رزین استفاده شده و فروش مجدد آنها به نام رزین معتبر. بنابراین، حتماً رزین را از جای معتبر و قابل اعتماد تهیه کنید.
بسیاری از فروشندگان، یک بشکه خالی به عنوان مخزن آب و نمک سختی گیر به مصرف کننده تحویل می دهند. در این بشکه ها، شلنگ مکش آب و نمک باید به وسیله ای داخل بشکه فیکس شوند. ضمناً ممکن است است دانهها و ذرات نمک از طریق شلنگ مکش شده و وارد شیر شده و به آن آسیب وارد کند.
اما داخل مخازن آب و نمکی که توسط شرکت آب فناور همراه با سختی گیر داده می شوند، لوله و نازلی تعبیه شده که دو هدف دارد: یکی جلوگیری از ورود ذرات نمک به داخل شیلنگ و دیگری امکان ساده اتصال شلنگ به بالای لوله با یک اتصال فیتینگی و فیکس شدن آن.
ارائه مناسب خدمات نصب، راه اندازی، آموزش و پشتیبانی از مهمترین ملاک های انتخاب یک شرکت مناسب برای سختی گیر است. شیر اتوماتیک باید برای هر سختی بصورت جداگانه با توجه به ظرفیت سختی گیر و سختی آب ورودی برنامه ریزی شود. انجام یک برنامه ریزی مشابه برای تمام سختی گیرها کار اصولی و صحیحی نیست.
تمامی موارد اشاره شده فوق، روی قیمت دستگاه سختی گیر تاثیرگذارند. در صورت گرفتن استعلام قیمت سختی گیر، حتماً از فروشنده بخواهید که پیشنهاد خود را به تفکیک قطعات، مشخصات فنی و سایز آنها و بصورت جداگانه ارائه دهند تا هم از آنها مطلع بوده و همچنین امکان مقایسه با سایر پیشنهادها را داشته باشید.
نظرات